Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu Yönetmeliği

/in /tarafından

28/05/2020 tarihli ve 31138 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu Yönetmeliği (‘’Yönetmelik’’); olağanüstü hal, afet ve ekonomik dalgalanma dönemleri ile diğer acil durumlarda faaliyet gösterecek Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’nun (‘’Kurul’’) oluşumu, görev ve yetkileri ile üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarının denetlenmesine ve idari para cezalarının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.

 

  1. KURUL’UN GÖREV VE YETKİLERİ

 

Kurul’un görev ve yetkileri şunlardır:

 

  1. Fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarına karşı piyasa dengesini ve tüketicileri korumaya yönelik gerekli tedbirleri almak ve bunların uygulanmasını sağlamak.

 

  1. Fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamaları ile ilgili denetim ve incelemeler yapmak veya yaptırmak. Bu denetim ve incelemelere ilişkin üretici, tedarikçi ve perakende işletmenin savunmasını almak veya alınmasını sağlamak.

 

  1. Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’nun (‘’Kanun’’) EK-1’inci maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket ettiği tespit edilen üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi çerçevesinde idari para cezası kararı almak ve bu kararın uygulanmasını sağlamak.

 

  1. Fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamaları ile ilgili ilke ve kuralları belirlemek.

 

  1. Ticaret Bakanı (‘’Bakan’’) tarafından fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamaları ile ilgili verilen diğer görevleri yerine getirmek.

 

  1. ŞİKAYET BAŞVURUSU, İNCELEMELER İLE KURUL’UN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI

 

Şikâyet başvurusu dilekçeyle, şikâyet sistemi üzerinden veya diğer elektronik başvuru yöntemleri kullanılarak Ticaret Bakanlığı’na (‘’Bakanlık’’) ya da Ticaret İl Müdürlüğü’ne (‘’İl Müdürlüğü’’) yapılmaktadır.

 

 

Şikâyet başvurularında;

 

  1. Şikâyetçinin gerçek kişi olması durumunda adı, soyadı, T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası ile iletişim bilgilerine; tüzel kişi olması durumunda ise unvan ve iletişim bilgilerine,

 

  1. Şikâyete konu üretici, tedarikçi veya perakende işletmeye ait tanıtıcı bilgiler ve iletişim bilgileri ile mal veya hizmete ilişkin bilgiler ile varsa belge, fotoğraf ve video görüntülerine yer verilir.

 

  1. Kurul tarafından belirlenen ilke ve kurallara uygun olmayan başvurular, Bakanlıkça veya İl Müdürlüğünce reddedilir ve bu durum gerekçesiyle birlikte başvuru sahibine bildirilir.

 

  1. Kurul tarafından belirlenen ilke ve kurallara uygun olan başvurular İl Müdürlüğünce ön incelemeye alınır ve bu inceleme sonucunda düzenlenen rapor, rapora dayanak teşkil eden tutanak, savunma yazısı ve diğer belgelerle birlikte sekretaryaya gönderilir.

 

  1. Başvurudan veya başvuruya ilişkin Kurul kararı alınmadan önce yargı yoluna gidildiğinin tespiti halinde başvuru işlemden kaldırılır ve bu durum gerekçesiyle birlikte başvuru sahibine bildirilir.

 

  1. Kurul, ihtiyaç duyulması halinde sektör ve/veya ürün özelinde alt çalışma komisyonları kurulmasına karar verebilir.

 

  1. SAVUNMA

 

Resen veya şikâyet üzerine yapılan denetimlerde, Bakanlık, İl Müdürlüğü veya yetkili idare tarafından üretici, tedarikçi ve perakende işletmeye denetimin yapıldığı günden başlamak üzere on günden az olmamak kaydıyla savunma süresi verilir. Bu süre bir defaya mahsus on güne kadar uzatılabilmektedir.

 

Savunmaya dayanak teşkil eden her türlü belge, üretici, tedarikçi ve perakende işletme tarafından savunma yazısına eklenir. Verilen süreler içinde savunma yapılmaması durumu hariç olmak üzere, üretici, tedarikçi ve perakende işletmenin savunması alınmadan Kurul tarafından idari para cezası kararı alınamaz ve uygulanamaz.

 

  1. DENETİM VE CEZA HÜKÜMLERİ

 

Bakanlık, bu Yönetmelik’in uygulanmasında oluşan tereddütleri gidermeye, ortaya çıkan sorunlar ve şikâyetlerle ilgili olarak üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerde denetim yapmaya, ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi talep etmeye yetkilidir. Bakanlık bu yetkisini İl Müdürlükleri aracılığıyla da kullanabilmektedir.

 

Denetim yetkisinin İl Müdürlüğünce kullanılması durumunda, Kurul’da üyesi bulunan Bakanlıkların taşra birimlerinde çalışan personel de denetime katılabilmektedir.

 

Yetkili idareler, Bakanlığın talebi üzerine üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamaları hakkında ön inceleme mahiyetinde denetim yapmakla görevlidir. Bu fıkra kapsamında yapılan denetimin sonuçları Bakanlık’a derhal bildirilmelidir.

 

Kanun’un EK-1’inci maddesinin birinci ve ikinci fıkrası aşağıdaki gibidir;

 

‘’EK MADDE 1 – (Ek:16/4/2020-7244/14 md.) (1) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından bir mal veya hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapılamaz. (2) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulamaz.’’

 

  • Kanun’un Ek-1 inci maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere, Kurul tarafından on bin Türk Lirasından yüz bin Türk Lirasına; ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere ise elli bin Türk Lirasından beş yüz bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilecektir.

 

  • İdari para cezasının belirlenmesinde; işlenen fiilin ağırlığı ve haksızlık içeriği, işletmenin türü, büyüklüğü ve bulunduğu sektör, fahiş fiyat artışı ve stokçuluk faaliyetinden sağlanan menfaat ile daha önce aynı konuda idari para cezası uygulanıp uygulanmadığı gibi hususlar dikkate alınacaktır.

 

16/4/2020 tarihli ve 7244 sayılı Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 14 üncü maddesinin yürürlüğe girdiği 17/4/2020 tarihinden önce fahiş fiyat artışı uygulamaları hakkında Bakanlığa yapılan başvurular, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve ikincil mevzuatı kapsamında Reklam Kurulu tarafından sonuçlandırılacaktır.

 

  1. DEĞERLENDİRMELERİMİZ

 

Bilgilendirme Notumuz’da Yöentmelik ile birlikte üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarının denetlenmesine ve Kurul’un vereceği idari para cezalarına ilişkin usul ve esaslar incelenmiştir.

 

İşbu Bilgilendirme Notu, ele aldığı konuların genel bir bakışı olarak hazırlanmıştır. Burada sağlanan bilgiler yayınlandığı gün itibariyle doğrudur. Marmara + İyiöz Hukuk Bürosu, bu yayının dayanarak alınan herhangi bir eylemden dolayı sorumlu tutulamaz.